Leago norgga narratiiva sámi boazodoalu birra rievdame? (2023)

Tjálle: 
Tor A. Benjaminsen
Kategorija: 
Media
Almodimjahke: 
2023
Sládja: 
Artihkal

Sámi boazodoallu lea guhká adnojuvvon váttisvuohtannorgga servodagas. Earenoamážit lea boazodoalluFinnmárkkus cielahuvvon almmolaš digaštallamis.Lea leamaš dábálaš čuoččuhit ahte boazoeaiggádiinleat beare ollu bohccot mat daguhit ahte Finnmárkkuduoddarat gurbet, vuollegis njuovvandeattuid ja areálariidduid. Boazodoallu lea, nuppiiguin sániiguindaddjojuvvon, ipmirduvvon dakkár ealáhussanmas váilu ekologalaš bistevašvuohta, mas iileat ekonomalaččat beaktilvuohta, ja mii hehtteservodatovdáneami dakko bokte ahte vuostálastáearret eará ruvkkiid, bieggaturbiinnaid ja el-fápmorustegiid. Dán artihkkala áigumuš lei guorahallatleago dát narratiivvat dahje váldoságat rievdan.Analysa vuođđun leat adnon dieđut mediadiehtobásasAtekst. Bohtosat čájehit ahte mediaáššit boazodoaluja árbevirolaš/máhtu/bistevašvuođa birra leatlassánan mearkkašahtti ládje maŋimuš 10-20jagis. Seammás leat čállosiid logut mat gusketeatnamiid guoradeapmái/ unnon/njiedjan seammaáigodagas. Dasa lassin leat lassánan artihkkalatmat digaštallet boazodoalu dálkkádatrievdamiidoktavuođas ja dáža ođđakolonialismma. Danne orrunu ahte máhtolašvuohta boazodoalus lea eanet jaeanet árvvusadnojuvvon ja ahte fokus lea sirdojuvvondálkkádatrievdamiidda ja (ođđa) kolonialisttalašoktavuhtii stáhta ja boazodoalu gaskka. Dátrievdamat leat vuosttažettiin oassin riikkaidgaskasaštreanddas mas girjáivuohta ja iešguđetláganmáhtolašvuohta dohkkehuvvo. Riikkaidgaskasaš jaNorgga digaštallamat dekoloniserema birra lea várraváikkuhan dán álggahan narratiiva rievdamii. Dátrievdamat Norggas čuvvot maiddái máilmmiviidosašrievdamiid das movt oidnet pastorálismadahje elliid guođohit. Álttá-Guovdageainnueanu buođđudeami riidu čanai biraslihkadusa,sámepolitihkalaš lihkadusa ja boazodoalu oktii.Muhto dađistaga šadde birasgáhttejeaddjiteanet kritihkalaččat boazodollui seammás gočuoččuhusat boazodoalu birasnuoskkideami jaheajos elliidsuodjaleami birra lassánedje. Muhtomiellavuosttaldeamit bieggaturbiinnaid Fovsenisja plánejuvvon veaikeruvkii vuostá Fálesnuorisleat dál oasit ahte biraslihkadusas ja boazodoalusfas leat gávnnadan oktasaš beroštumiiguin.